Czym jest mikrobiom i jak o niego zadbać?

Na powierzchni naszej skóry znajdują się miliony komórek, do których zaliczyć można roztocza, bakterie, a nawet grzyby. To właśnie te organizmy składają się na mikrobiom – tworzą go. Najbardziej różnorodny jest mikrobiom jelitowy, a właściwy skład flory bakteryjnej jelit ma ogromne znaczenie nie tylko dla procesów trawiennych, ale również dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu, ze szczególnym naciskiem na układ odpornościowy oraz (jak dowodzą ostatnie badania) pracę mózgu. Istnieje wiele odrębnych mikrobiomów, charakterystycznych dla danego zespołu narządów, jak układ pokarmowy, skóra, jama ustna czy jelita. W każdym z nich można wyodrębnić specyficzne, typowe dla danego siedliska, typy bakterii, grzybów oraz innych drobnoustrojów. Wpływają one na przebieg wszystkich procesów, zachodzących w danym układzie lub narządzie, od procesów metabolicznych (jak trawienie) po ochronę przed patogenami (mikrobiom skórny i jelitowy).  W tym artykule skupimy się na mikrobiomie, który zasiedla największy z narządów naszego ciała, czyli skórę. 

Mikrobiota a mikrobiom

Te dwa określenia na ogół używane są zamiennie, jednak warto doprecyzować, co oznacza każdy z tych terminów. Słowo „mikrobiom” określa zbiór genomów drobnoustrojów, natomiast wyrażenie „mikrobiota” używane jest do określenia ogółu mikroorganizmów (bakterie, grzyby, wirusy, etc.) dane środowisko np. skórę, jamę ustną czy jelita.

Mikrobiom skóry człowieka

Każdego dnia nasza skóra wystawiona jest na próbę – zmienne temperatury, chłód, szkodliwe czynniki środowiskowe. Skóra stanowi naturalną barierę, chroniącą nasz organizm przed negatywnymi czynnikami zewnętrznymi. Choć nie widać ich gołym okiem, to na naszej skórze żyje mnóstwo mikroorganizmów, które tworzą mikrobiom. Do głównych drobnoustrojów zasiedlających ten organ należą roztocza z grupy nużeńców, grzyby, wirusy i bakterie. Organizmy te chronią nas przed drobnoustrojami chorobotwórczymi przez produkcję enzymów oraz bakteriocyn, wpływają na proces eksfoliacji martwego naskórka oraz pomagają zachować właściwe pH skóry co hamuje rozwój chorobotwórczych patogenów i jest ważne dla prawidłowego procesu złuszczania naskórka. Żyjące na skórze bakterie, które rozkładają sebum do substancji nawilżających, utrzymują równowagę hydrolipidową skóry. 

Co wpływa na mikrobiom?

Na mikrobiom wpływa wiele czynników takich jak m.in. wiek, płeć, wilgotność powietrza, czy choćby temperatura, ale również rodzaj porodu oraz forma karmienia w pierwszych miesiącach życia. Na niektóre z tych czynników nie mamy wpływu, natomiast na wiele z nich zdecydowanie tak, jak np. na przyjmowanie niektórych leków, dietę czy codzienną pielęgnację.Oczywiście, jednym z najważniejszych jest kod genetyczny, który w głównej mierze odpowiada za jego skład i zdrowie, jednak na ten akurat aspekt nie mamy wpływu, podobnie jak na środowisko i klimat, w którym się rodzimy. Za to na wiele innych czynników, jak przyjmowanie leków, odpowiednia dieta i pielęgnacja, zdecydowanie tak. 

I choć wyda się to banalne, tak każdy z nas posiada swój własny mikrobiom, który jest niepowtarzalny, jak linie papilarne na naszych palcach. Skład mikrobiomu zmienia się w ciągu życia, a na to, jaki jest jego początkowy skład ma wpływ sposób porodu dziecka.

Mikrobiom skóry dziecka

Wiele z mikrobiomów zyskujemy tuż po narodzinach, później otrzymujemy je wraz z mlekiem matki, by w ostateczności stworzyć swoistą tarczę, która chroni nasz organizm przed szkodliwymi wirusami i bakteriami. Dzieci urodzone drogą naturalną mają inny mikrobiom niż maluchy, które przyszły na świat poprzez cesarskie cięcie. Podobnie jest z wcześniakami, których mikroflora skórna nie jest jeszcze w pełni ukształtowana, aby spełniać wszystkie swoje funkcje, między innymi dlatego też chroni się je w inkubatorze.

Zadbaj o swój mikrobiom!

Najważniejszą kwestią, jaką trzeba przeanalizować, to uświadomienie sobie z jakimi czynnikami i substancjami ma do czynienia nasza skóra na co dzień i na które z nich możemy mieć wpływ. Istotnym jest zadbanie o prawidłową równowagę mikrobiomu skóry, dzięki czemu wytwarza się naturalna bariera ochronna. Mikrobiom potrzebuje odżywienia i oczyszczenia, dlatego ważna jest codzienna pielęgnacja, która wspomoże naszą skórę. Zarówno sebum, jak i pot tworzą na jej powierzchni ochronny płaszcz kwasowo-lipidowy, którego naruszenie jest niekorzystne i może prowadzić do podrażnień. Dlatego szczególną uwagę należy zwrócić na wybierane kosmetyki i ich skład. Doskonale sprawdzają się naturalne produkty o delikatnym działaniu oraz o neutralnym pH.

W myśl zasady „zdrowa dieta to piękna skóra” nie da się pominąć kwestii odżywiania. Spożywane posiłki mają niebagatelny wpływ na kondycję naszej skóry – ubogie w witaminy pożywienie z pewnością nie będzie tym, co pomoże skórze. Warto zwrócić uwagę na witaminę A, C i E – to one w głównej mierze odpowiadają za naszą skórę i jej wygląd. 

Związek między mikrobiomem jelit a skórą

Od dawna wiadomo, że dieta ma niebagatelny wpływ na kondycję cery oraz całej naszej skóry.skóry na ciele. Troska o zdrowe jelita to również troska o piękną, pozbawioną stanów zapalnych i zmian skórę. Wiele produktów może zaostrzać istniejące choroby skórne oraz alergie. Ważne jest, aby spożywać grupy produktów, które ułatwiają odżywianie bakterii jelitowych, stymulując tym samym namnażanie korzystnej flory bakteryjnej w jelitach. Dzięki temu nie tylko usprawniamy procesy trawiennie, ale także ułatwiamy detoksykację organizmu oraz zmniejszamy ryzyko stanów zapalnych. 

Chcąc zachować zdrowie mikrobiomu jelit, dbajmy, aby na naszych talerzach regularnie pojawiały się:

• Warzywa i owoce oraz rośliny strączkowe i orzechy – zawierają cenny naturalny błonnik, który doskonale stymuluje pracę układu pokarmowego
• Ogórki kiszone – dostarczają naturalnych probiotyków, a także stymulują wzrost bakterii zamieszkujących jelita.
• Kiszona kapusta –jest źródłem witamin i probiotyków oraz doskonale odżywia mikroflorę jelitową.
• Czosnek – ma pozytywny wpływ na funkcjonowanie układu pokarmowego, usprawnia perystaltykę jelit, a także przyspiesza wydzielanie żółci.
• Kefir i maślanka – fermentowane produkty to bogactwo bakterii fermentacji mlekowej i korzystnych dla jelit drobnoustrojów
• Makaron i pieczywo pełnoziarniste – dobre źródło błonnika, który stymuluje pracę jelit i może być rozkładany przez mikrobiom na przyswajalne dla człowieka substancje.
• Zielona herbata – stymuluje pracę mikrobiomu, a także obniża ciśnienie krwi.

Suplementy na zdrowy mikrobiom

Organizm warto również wspierać odpowiednio dobraną suplementacją. Idealnie sprawdzi się nasza najnowsza linia nowoczesnych suplementów diety PostVital. Wszystkie formuły oparte są na wyjątkowych właściwościach biomasy postbiotycznej drożdży Yarrowia lipolytica, o potwierdzonym badaniami, pozytywnym wpływie na układ immunologiczny i naturalną odporność organizmu. Szczep Yarrowia lipolytica, zawierający w swoich komórkach aż dwa kluczowe dla ochrony odporności związki, beta-glukany i mannany, stanowi podwójne wsparcie dla naturalnych sił obronnych organizmu oraz mikrobiomu jelit. W każdym z preparatów znajdują się także cenne dodatki funkcjonalne, dopasowane do przeznaczenia poszczególnych preparatów, jak: maślan sodu (PostVital), ekstrakt z pędów bambusa, ekstrakt z pestek winogron, ekstrakt z kory sosny nadmorskiej (PostVital beauty) oraz ekstrakty z żeń-szenia koreańskiego i z miłorzębu japońskiego (PostVital active).