Maślan sodu i kwas masłowy - co to jest i jak działa?

Kwas masłowy i maślan sodu, będący solą sodową tego kwasu, to substancje, które zyskują coraz większą popularność w kręgach osób zainteresowanych zdrowym stylem życia oraz nowoczesnymi rozwiązaniami w zakresie suplementacji. Kwas masłowy to związek występujący fizjologicznie w  naszych jelitach w procesie fermentacji naturalnego błonnika. Maślan sodu można spotkać także, choć w mniejszym stopniu, w produktach spożywczych, np. w serach, mleku, niektórych warzywach oraz kiszonej kapuście czy ogórkach. Nadaje on żywności lekko gorzki posmak. Kwas masłowy jest szczególnie istotny dla zapewnienia zdrowia i prawidłowego działania układu trawienia, stymulując procesy trawienne, regeneracyjne oraz wykazując działania przeciwzapalne. Wszystko to sprawia, że suplementacja preparatami z maślanem sodu jest przedmiotem coraz liczniejszych badań naukowych, otwierając nowe perspektywy dla osób cierpiących na problemy jelitowe oraz wszystkich, którym zależy na utrzymaniu kondycji i dobrego samopoczucia.

Co to jest kwas masłowy i maślan sodu?

Należący do ogólnej grupy krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA) kwas masłowy (oraz maślan sodu, gdyż te określenia często używane są zamiennie) zaliczany jest do także do węższej grupy kwasów karboksylowych. Jest on produkowany przez występujące w okrężnicy bakterie jelitowe podczas fermentacji niestrawionych węglowodanów, które nie podlegają przemianom w żołądku ani w jelicie cienkim. Są to np. inulina, laktoza, mannitol, a także nierozpuszczalne frakcje błonnika. Dlatego spożywanie produktów zawierających dużą ich ilość może znacznie pomóc poprawić poziom kwasu masłowego w jelicie. Najwięcej inuliny zawierają warzywa takie jak cykoria i karczoch, jest to bardzo cenny, naturalny prebiotyk, dostępny do kupienia również w formie  sproszkowanych ekstraktów roślinnych.

W jakich produktach można znaleźć kwas masłowy?

Jest on w niewielkim stopniu dostarczany z pożywieniem, jednak warto pamiętać, że najwięcej znajdziemy go w:

• maśle (także w indyjskim maśle klarowanym ghee)
• mleku (głównie owczym i kozim)
• śmietanie
• jogurtach,
• twardych serach
• oraz w produktach fermentowanych (kiszone ogórki, kapusta i fermentowane produkty sojowe)

Maślan sodu – właściwości

Maślan sodu stanowi podstawowe “pożywienie” dla kolonocytów. Są to komórki nabłonka jelitowego, które odpowiadają za odbudowę tego odcinka układu pokarmowego. Dlatego ta substancja pomaga:

• zmniejszyć przepuszczalność ścian jelita i utrzymać jego integralność, co jest kluczowe dla zdrowia całego organizmu
• pobudzić produkcję śluzu, który wyściela jelita i stanowi podstawową mechaniczną barierę ochronną, zabezpieczającą przed przenikaniem niepożądanych drobnoustrojów,
• zapobiec wnikaniu groźnych mikroorganizmów do układu pokarmowego
• stymulować wzrost saprofitycznej flory bakteryjnej, co ma hamujący wpływ na rozwój patogenów jelitowych z gatunku E. coli, Campylobacter i Salmonella
• zmniejszyć owrzodzenia i złagodzić stany zapalne żołądka,
• zwiększyć liczbę komórek kosmkowych w jelicie krętym, co korzystnie wpływa na procesy trawienia i wchłaniania
• przyspieszyć regenerację śluzówki jelita grubego

W rezultacie maślan sodu wspiera przywrócenie prawidłowego funkcjonowania przewodu pokarmowego. Oznacza to, że pośrednio wspomaga m.in. przyswajanie substancji odżywczych z pożywienia, produkcję witamin, a nawet utrzymanie odporności.

Maślan sodu – dla kogo?

Suplementy diety z maślanem sodu są rekomendowane dla osób zmagających się z różnymi dolegliwościami ze strony układu pokarmowego, ze szczególnym uwzględnieniem cierpiących na:

• zespół jelita nadwrażliwego
• chorobę jelita grubego, która objawia się zmianami zanikowymi w obrębie błony śluzowej
• wrzodziejące zapalenie jelita grubego
• mikroskopowe zapalenie jelita grubego
• chorobę Leśniowskiego-Crohna
• nieswoiste zapalenie jelit (IBD)

Preparaty z maślanem sodu mogą być także z korzyścią spożywane przez osoby, które cierpią na:

• zaburzenia flory jelitowej np. po przyjmowaniu antybiotyków
• niedobory pokarmowe spowodowane np. niedostateczną podażą błonnika
• zaburzenia przewodu pokarmowego o charakterze czynnościowym, czyli np. bóle brzucha, zaparcia, wzdęcia i biegunki
• zaburzenia wchłaniania prowadzące do niedoboru składników odżywczych czy utraty masy ciała

Maślan sodu – co powoduje jego brak?

Obniżenie poziomu maślanu sodu w jelitach może przyczynić się do wielu problemów z układem pokarmowym. Skutkami redukcji stężenia tej substancji mogą być np.:

• atrofia, czyli zmniejszenie objętości śluzówki jelita grubego oraz ścieńczenie jej – może to powodować rozwój wielu chorób tego odcinka pokarmowego, objawiające się biegunką, nietrzymaniem kału, redukcją masy ciała, a nawet odwodnieniem
• spłaszczenie krypt jelitowych, czyli gruczołów błony śluzowej jelita, które znajdują się w podstawie kosmków jelitowych; odpowiadają one za produkcję soku jelitowego zawierającego enzymy trawienne – wypłaszczenie krypt zmniejsza powierzchnię jelit, co prowadzi do wielu problemów z trawieniem

Te same objawy można zaobserwować także podczas stosowania żywienia pozajelitowego.

Maślan sodu w diecie

Kwas masłowy jest wytwarzany w jelitach w procesie fermentacji niestrawionych węglowodanów. Aby zatem utrzymać jego prawidłową podaż, w diecie powinny znaleźć się produkty zawierające błonnik pokarmowy i skrobię oporną. Obie te substancje nie rozkładają się w żołądku.

Do tej grupy żywności można zaliczyć:

• wszystkie pełnoziarniste produkty (pieczywo, makarony)
• otręby i nieprzetworzone płatki zbożowe, orzechy
• brązowy ryż
• grube kasze
• warzywa strączkowe i kapustne, buraki, marchew, pomidory, ziemniaki
• owoce sezonowe, np. jabłka, gruszki, śliwki, czarne jagody
• suszone owoce

Suplementy z maślanem sodu

Ten cenny składnik znajdziecie w naszym suplemencie diety PostVital. Zaprojektowana w naszych laboratoriach, innowacyjna formuła preparatu dedykowana jest wszystkim, którzy chcą zadbać o układ odpornościowy i trawienny w więcej niż jednym wymiarze. Suplement diety PostVital został stworzony z myślą o wsparciu odporności i zachowaniu zdrowia oraz witalności przez cały rok.