Dieta w endometriozie - porady i jadłospis

Endometrioza to choroba, w której komórki błony śluzowej macicy (tzw. endometrium) znajdują się poza naturalnym umiejscowieniem, np. w jajowodach czy pęcherzu moczowym.  Jest to jedna z najczęściej diagnozowanych dolegliwości ginekologicznych, często uznawana za chorobę cywilizacyjną i związaną z autoimmunologią. Często dotyczy również kobiet z chorobą Hashimoto. 

Dieta w przypadku endometriozy powinna bazować na zasadach zdrowego żywienia, być zróżnicowana i odpowiednio zbilansowana pod względem makroskładników, kaloryczności oraz uwzględniać potrzeby innych chorób czy dolegliwości, które mogą jej towarzyszyć. Warto zwrócić szczególną uwagę na pewne składniki i produkty, które mogą skuteczniej wspierać leczenie oraz poprawiać samopoczucie kobiet z endometriozą. Odpowiednio dopasowana dieta może pomóc w złagodzeniu objawów tej choroby. 

Dieta przeciwzapalna w endometriozie 

Dieta w przypadku endometriozy powinna przede wszystkim zmniejszać stany zapalne. Choroba ta może być związana z nadmiarem estrogenu, istotne jest, aby dieta wspierała ograniczenie jego produkcji i poprawę usuwania nadmiaru tego hormonu. Powinna również wzmacniać ogólną odporność organizmu. 

Co warto wprowadzić do diety przy endometriozie? 

W diecie osoby chorującej na endometriozę warto zwrócić uwagę na odpowiednią ilość: 

• antyoksydantów, które pomagają w walce z wolnymi rodnikami, mogącymi przyczyniać się do rozwoju endometriozy; 
• kwasów tłuszczowych omega-3, działających przeciwzapalnie; 
• błonnika, który m.in. zmniejsza poziom estrogenu w organizmie, co prowadzi do zmniejszenia liczby nieprawidłowo umiejscowionych komórek; 
• mikroelementów, takich jak witaminy A, C, E oraz minerały: cynk, potas, magnez, selen, wapń i żelazo. 

Warzywa i owoce w diecie przy endometriozie 

Najistotniejszą grupą produktów, które powinny znaleźć się w diecie kobiet z endometriozą są warzywa i owoce. Stanowią one cenne źródło: 

• witamin o działaniu antyoksydacyjnym,
• błonnika,
• innych substancji, które wspierają organizm i wzmacniają jego odporność. 

W przypadku endometriozy warto spożywać warzywa i owoce codziennie, w ilości co najmniej 400 g. Najlepiej jeść je w postaci surowej, aby uniknąć utraty cennych składników podczas obróbki termicznej. Dobrym rozwiązaniem jest również regularne spożywanie kiszonek, które wspierają prawidłową mikroflorę jelitową. 

Wśród najważniejszych substancji pochodzących z warzyw i owoców, które wspomagają leczenie endometriozy, wyróżnia się: 

• bioflawonoidy, obecne w warzywach i owocach, w tym cytrusach, np. jabłkach, cebuli, dzikiej róży, papai, melonach, śliwkach, brokułach, czerwonej papryce, czerwonej fasoli czy pietruszce;
• kwercetyna, silny przeciwutleniacz, który działa także przeciwzapalnie i wspomaga odporność. Znajduje się m.in. w borówkach, czerwonej cebuli, czerwonych owocach i czosnku;
• kwas foliowy, obecny w zielonolistnych warzywach, takich jak sałata, szpinak, brokuły, kapusta, kalafior, brukselka, szparagi czy zielony groszek;
• antocyjany, które występują w fioletowych i ciemnoczerwonych owocach i warzywach, takich jak jagody;
• karotenoidy, zwłaszcza z czerwonych i pomarańczowych warzyw oraz owoców;
• likopen, którego najlepszym źródłem są pomidory. 

Dietoterapia w endometriozie 

W diecie osób z endometriozą istotną rolę odgrywają wielonienasycone kwasy tłuszczowe (PUFA), w tym szczególnie kwasy omega-3. Działają one przeciwzapalnie oraz antyoksydacyjnie, a także przyczyniają się do zwiększenia aktywności prostaglandyn o działaniu przeciwzapalnym, łagodząc ból i inne objawy choroby. Ważne jest również utrzymanie odpowiedniej proporcji kwasów omega-6 do omega-3, która w przypadku endometriozy powinna wynosić 2:1.  

Najlepszymi źródłami kwasów omega-3 są:  

• tłuste ryby morskie,
• olej z mikroalg morskich,
• olej lniany,
• olej rzepakowy. 

Do źródeł kwasów omega-6 zalicza się: 

• olej słonecznikowy,
• olej z wiesiołka,
• olej z ogórecznika,
• oliwa z oliwek. 

Dobrym rozwiązaniem jest włączenie do codziennej rutyny suplementu diety EstroVita Skin, który stanowi doskonałe, roślinne źródło kwasów omega-3,6,9 w formie bioestrów.EstroVita Skin dostarcza do organizmu niezbędne kwasy omega-3 i omega-6 w idealnej proporcji. Dodatkowo została wzbogacona o witaminy A,D,E oraz koenzym q10. Wspiera wygląd i kondycję skóry. Pomaga uzyskać zdrowy, pełen witalności wygląd skóry. 

Czego nie wolno jeść przy endometriozie? 

W przypadku endometriozy należy unikać produktów, które mogą nasilać stany zapalne w organizmie. Z diety należy wykluczyć produkty zawierające tłuszcze trans oraz ograniczyć spożycie kwasów tłuszczowych nasyconych, gdyż obie te grupy tłuszczów mogą nasilać objawy choroby. Co więcej, dieta bogata w tłuszcze może prowadzić do wzrostu produkcji estrogenów. 

Zaleca się zmniejszenie spożycia czerwonego mięsa, wędlin, oleju kokosowego, tłustego nabiału oraz przemysłowych słodyczy. Należy całkowicie wykluczyć fast foody, żywność przetworzoną, dania smażone w głębokim tłuszczu oraz produkty zawierające olej palmowy. Warto również ograniczyć napoje słodzone, takie jak gazowane napoje, soki i wody smakowe. Oczywiście, należy również unikać alkoholu. 

Zioła w endometriozie 

W endometriozie pomocne mogą być także niektóre zioła. Przykładem jest kalina koralowa, która zmniejsza dolegliwości bólowe dzięki swojemu działaniu przeciwskurczowemu i uśmierzającemu ból. Ostropest plamisty może wspomóc pracę wątroby w usuwaniu nadmiaru estrogenów z organizmu. Niektóre zioła działają również przeciwzapalnie. Należy jednak pamiętać, aby przed rozpoczęciem kuracji ziołowej skonsultować się z lekarzem lub fitoterapeutą. 

Przykładowy jadłospis przy endometriozie 

Wiele kobiet zadaje sobie pytanie: jakie śniadanie przy endometriozie? Przede wszystkim powinien to być posiłek zbilansowany, o działaniu przeciwzapalnym, z dużą ilością warzyw. 

I ŚNIADANIE 

Fritatta z cukinią i sałatką z awokado 

• 2 jajka
• 4 suszone pomidory + ½ łyżki zalewy
• 1/3 małej cukinii
• 3 łyżki tartego parmezanu
• Sól, pieprz
• ½ awokado
• Garść pomidorków koktajlowych
• Sok z cytryny 

Obieraczką pokrój cukinię na paski. Podsmaż je z suszonymi pomidorami w zalewie pomidorowej, aż zmiękną. W misce wymieszaj jajka, parmezan, sól i pieprz, dodaj warzywa. Masę wlewamy na patelnię i smażymy na małym ogniu, aż jajka się zetną. Delikatnie odklej brzegi frittaty, odwracamy lub zapiekamy w piekarniku. Smażymy jeszcze minutę. Awokado pokrój w kostkę, pomidorki przekrój na pół. Całość skrop sokiem z cytryny, przypraw według uznania. 

II ŚNIADANIE 

Koktajl z owoców jagodowych 

½ szklanki napoju roślinnego 

2 garści jagód (mogą być mrożone) 

2 garści truskawek (mogą być mrożone) 

1 łyżka orzechów nerkowca 

Całość zblenduj na gładką masę. 

OBIAD 

Halibut z ziemniakami, szparagami i czosnkiem 

• 200 g halibuta
• 3 ziemniaki 
• 10-12 szparagów
• 1 łyżka oliwy z oliwek 
• 1 ząbek czosnku
• 2 plastry cytryny 
• Pieprz, rozmaryn 

Nagrzej piekarnik do 200 stopni. Halibuta dopraw pieprzem i rozmarynem, ułóż na wierzchu plastry cytryny i wstaw do nagrzanego piekarnika na 20-30 minut. Ziemniaki dokładnie wyszoruj, pokrój w ćwiartki i ugotuj w wodzie do miękkości. Szparagi umyj, odetnij twarde końce i podgotuj na parze ok. 3-5 minut. Na patelni rozgrzej oliwę, dodaj plastry czosnku i szparagi. Podsmażaj, cały czas mieszając, aż zmiękną. Rybę podawaj z ziemniakami z wody i warzywami. 

PODWIECZOREK 

Hummus z słupkami warzywnymi 

• Hummus
• 1 marchew
• ½ papryki
• ½ ogórka 

Możesz skorzystać z gotowego hummusu, który kupisz w ogólnodostępnych sklepach. Warzywa obierz, pokrój w słupki. Zjedz razem z hummusem. 

KOLACJA 

Makaran pełnoziarnisty z pesto i kurczakiem

• 100 g filetu z kurczaka
• 100 g makaronu pełnoziarnistego
• 3 łyżki pesto
• 1 ząbek czosnku
• 1 łyżka tartego parmezanu
• ½ łyżki oliwy 

Filet z kurczaka pokrój w kostkę, dopraw solą, pieprzem, startym czosnkiem i wymieszaj z oliwą. Usmaż na rumiany kolor. Makaron ugotuj wg instrukcji na opakowaniu. Dodaj ugotowany makaron na patelnię do kurczaka wraz z małą ilością wody z gotowania makaronu. Wymieszaj z pesto, posyp tartym parmezanem.