Jak dieta i suplementacja mogą złagodzić objawy Atopowego Zapalenia Skóry (AZS)?

Atopowe zapalenie skóry (AZS), znane również jako egzema, jest przewlekłą chorobą zapalną, która objawia się przede wszystkim suchą, swędzącą skórą, zaczerwienieniami oraz wypryskami. Chociaż AZS jest dziedziczne, to dość często alergia pokarmowa ma wpływ na jej wystąpienie oraz na zaostrzenie objawów atopii. Odpowiednie odżywianie jest jednym z podstawowych środków w profilaktyce i łagodzeniu uciążliwych objawów tej dermatozy, a badania wykazują, że szczególnie korzystny wpływ ma suplementacja kwasami z grupy omega.

Czym jest AZS i jakie są jego objawy?

AZS (atopowe zapalenie skóry) to choroba o podłożu immunologicznym, gdzie skóra traci swoją barierową funkcję, co ułatwia przenikanie alergenów i mikroorganizmów, prowadząc do stanu zapalnego. Objawy mogą obejmować swędzenie, zaczerwienienie, nadmierną suchość a także bolesne pęknięcia i łuszczenie się skóry. Dermatoza ma postać przewlekłą, ze skłonnością do nawrotów, a dokuczliwe dolegliwości mogą ulec zaostrzeniu pod wpływem różnych czynników zewnętrznych i wewnętrznych. 

AZS dotyka zarówno dzieci, jak i dorosłych, a jej nasilenie w młodym wieku może być bardziej intensywne. Schorzenie często diagnozowane jest już u niemowląt, a jego symptomy widoczne są głównie na twarzy i w zgięciach kończyn. Przyczyny atopowego zapalenia skóry są różnorodne, jednak powszechność występowania sprawia, że jest uważana za jedną z chorób cywilizacyjnych XXI wieku. Należą do nich genetyka, dysfunkcja bariery naskórkowej oraz zaburzenia odpowiedzi immunologicznej organizmu. Choć jest chorobą dziedziczną, to dziedziczy się tylko tendencję do występowania dermatozy, natomiast na jej pojawienie się i przebieg ma wpływ wiele rożnych czynników. Do najczęstszych przyczyn należy alergia pokarmowa, co sprawia, że możemy zaliczyć AZS do grona schorzeń dietozależnych. Na rozwój tej choroby mają również wpływ takie bodźce środowiskowe, jak:

• alergeny (sierść zwierząt, kurz, roztocza, pyłki roślin);
• substancje drażniące (detergenty, wybrane składniki kosmetyków);
• zanieczyszczenie środowiska;
• zakażenia bakteryjne;
• długotrwały stres;
• wilgotność powietrza;
• wysoka i niska temperatura oraz jej gwałtowne wahania.

Jak dieta może pomóc osobom cierpiącym na AZS?

Dietoterapia to prosty i stosunkowo bezproblemowy sposób na wspieranie leczenia Atopowego Zapalenia Skóry (AZS), który może nawet przyczynić się do eliminacji objawów choroby. Odżywianie może wpływać  na stan chorego pozytywnie, łagodząc przebieg choroby lub negatywnie, powodując poprzez zaostrzanie jej objawów. W kontekście diety istotne jest eliminowanie pokarmów, mogą działać alergizująco (na przykład sztuczne dodatki do żywności, takie jak barwniki, słodziki i konserwanty) oraz włączanie do jadłospisu produktów bogatych w aktywne substancje, które mogą złagodzić objawy.

Badania wskazują, że wśród składników, które mogą przyczyniać się do zmniejszenia ryzyka wystąpienia takich markerów fizjologicznych AZS, jak stany zapalne i stres oksydacyjny, znajdują się przede wszystkim:

• probiotyki,
• niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT),
• witaminy o właściwościach antyoksydacyjnych (takie jak A, C, D i E),
• karotenoidy i polifenole.

Te substancje odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia skóry, pomagając w regulacji odpowiedzi immunologicznej organizmu i ochronie przed uszkodzeniami komórek.

Kwasy tłuszczowe z grupy omega a AZS

NNKT to kluczowy składnik wielu kosmetyków przeznaczonych dla osób z suchą i atopową skórą, gdyż przyczyniają się do odbudowy lipidowej bariery naskórka. Ich niedobór w diecie ma bezpośredni wpływ na kondycję i utrzymanie prawidłowych funkcji skóry. Stanowią one element błon komórkowych, odpowiadających m.in. za jej nawilżenie i elastyczność. U osób zmagających się ze zmianami atopowymi zauważalne są zaburzenia w metabolizmie nienasyconych kwasów tłuszczowych, co skutkuje zbyt małym stężeniem tych substancji w organizmie. Takie niedobory mogą prowadzić do suchości skóry, tendencji do rogowacenia, pojawienia się tzw. rybiej łuski oraz do zwiększonej transepidermalnej utraty wody. 

Korzystny wpływ suplementacji kwasami omega został potwierdzony licznymi badaniami.

Szczególne znaczenie w kontekście wyciszania uciążliwych objawów atopowego zapalenia skóry mają NNKT należące do grupy omega-3 oraz kwas gamma-linolenowy (GLA) z grupy kwasów omega-6. GLA można znaleźć w olejach takich jak olej z wiesiołka, ogórecznika, czarnej porzeczki oraz z nasion konopi. Badania wykazały, że GLA skutecznie łagodzi objawy chorób o podłożu zapalnym, w tym AZS, redukując stany zapalne i poprawiając kondycję skóry.  Regularne spożywanie produktów bogatych w kwasy omega-3 (takich jak tłuste ryby,  siemię lniane czy olej z wiesiołka) może pomóc w odbudowie uszkodzonej bariery skórnej oraz korzystnie wpłynąć na pracę układu immunologicznego, zwiększając możliwość radzenia sobie z alergenami. Działanie przeciwzapalne kwasów omega-3 polega na hamowaniu reakcji zapalnej. Efektem jest zmniejszenie suchości, zaczerwienienia i swędzenia skóry.

NNKT nie są produkowane przez ludzki organizm, dlatego muszą być dostarczane z zewnątrz. Długoterminowe zapewnienie odpowiednio wysokiej podaży tych substancji tylko za pomocą diety bywa dużym wyzwaniem, zwłaszcza dla osób niebędących miłośnikami tłustych ryb oraz nierafinowanych olejów roślinnych, dlatego warto sięgnąć po odpowiednie suplementy diety. Doskonale sprawdzą się produkty linii  EstroVita. To w 100% naturalna, a przy tym bezpieczna, wysoce skoncentrowana i dobrze wchłaniana przez organizm porcja kwasów tłuszczowych omega  3, 6 i 9, wyizolowana z unikalnej mieszaniny aż czterech olejów roślinnych i wzbogacona o kompleks antyoksydacyjnych witamin A, D, E.

Maści i sterydy w leczeniu AZS

W leczeniu AZS używane są różne maści, zarówno te dostępne na receptę, jak i produkty, które można nabyć bez recepty. Preparaty takie często zawierają substancje nawilżające i łagodzące. Maść sterydowa jest aplikowana w celu szybkiego złagodzenia ostrych i dokuczliwych objawów, ale jej długotrwałe stosowanie powinno być nadzorowane przez lekarza, ze względu na możliwe skutki uboczne.

Zrozumienie, że nie tylko geny, ale również czynniki środowiskowe wpływają na występowanie AZS, otwiera drogę do bardziej ukierunkowanego leczenia i profilaktyki. Regularne konsultacje z dermatologiem i dietetykiem mogą pomóc dostosować plan leczenia i dietę do indywidualnych potrzeb pacjenta Dzięki połączeniu specjalnych metod codziennej pielęgnacji i higieny skóry z kontrolowanym planem żywieniowym oraz odpowiednią suplementacją osoby zmagające się z tą przypadłością mogą doświadczyć znacznej poprawy swojego stanu zdrowia i ogólnego samopoczucia. Taki holistyczny podejście pomaga nie tylko w walce z dokuczliwymi objawami, ale również w długoterminowej kontroli przebiegu tej choroby, pozwalając lepiej poznać własny organizm i stopniowo eliminować czynniki, które prowadzą do zaostrzenia objawów atopowego zapalenia skóry.